برای عملیاتی کردن تفکر bpm در حوزه کسب و کار میبایست در ابتدا به بررسی وضعیت فعلی فرایندی سازمان پرداخته و میزان بلوغ مدیریت فرایندهای سازمان شناسایی شود. مدلهای بلوغ فرایندی ابزار مناسبی هستند تا با کمک آنها وضعیت فعلی خود را در حوزه مدیریت فرایندهای کسب و کار تشخیص داده و آن را بهبود دهیم. مدل بلوغ مدیریت فرایندهای کسب و کار مطابق با استاندارد CMMI دارای پنج سطح است که در ادامه به صورت اجمالی معرفی میگردند. در بالاترین سطح، در یک سازمان بالغ فرآیندها بصورت یکپارچه اجرا و پایش میشوند، بهبود مستمر در سازمان به وقوع میپیوندد و فرایندها با استراتژی سازمان هم راستا میشوند.
سطح 1: مبتنی بر قهرمان
سطح 2: فرایندهای پراکنده
سطح 3: فرایندهای یکپارچه
سطح 4: مدیریت شده
سطح 5: بهبود مستمر
دستیابی به سطوح بالاتر بلوغ مدیریت فرایندهای کسب وکار، نیازمند تکرار پیوسته چرخه BPM است. انتظار است با هر بار تکرار چرخه، عملکرد فرایندها بهبود یافته به نحوی که نهایتا کیفیت خروجی فرایندها با صرف زمان و هزینه کمتر، افزایش یابد.
در این مرحله فرایندهای موجود کسب و کار شناسایی و اولویتبندی شده و علاوه بر آن فرایندهای آتی نیز طراحی میشوند. طراحی خوب از مشکلات احتمالی موجود در فرایند میکاهد. مهم نیست که تمامی فرآیندهای موجود در سازمان به طور مفصل شناسایی و ثبت شوند، هدف این است که بتوان طراحی تئوریک صحیح و کارایی برای فرایندهای اصلی سازمان آماده کرد.
پایش و بهبود، رهگیری فرآیندهای در حال اجرا را شامل میگردد و اطلاعات، آمار و کارایی مربوط به هر فرآیند را میتواند نمایش دهد. یک مثال از رهگیری فرآیند، مشخص کردن مرحلهی سفارش مشتری است (به عنوان مثال مرحلهی دریافت سفارش، مرحلهی تحویل به مشتری و مرحلهی پرداخت صورتحساب) با این اطلاعات کاربر میتواند فرآیند را رهگیری و مشکلات آن را بررسی نماید. بعلاوه این اطلاعات در کار با مشتریان و تامینکنندگان برای بهبود فرآیندهای متصل به آنها میتواند مورد استفاده قرار گیرد. مثالهایی از این آمار اطلاعاتی “با چه سرعتی به سفارشهای مشتری پاسخ داده شده است” یا “چه تعداد سفارش در ماه گذشته پاسخ داده شده است” میباشد. هر قدر مجموعه سیستمهای اطلاعاتی مستقر در سازمان جامعتر باشد، امکان پایش به صورت دقیقتر و کاراتر مهیا خواهد گردید. نمایش اطلاعات و آمار برای کاربران مجاز به یکی از طرق real-time ، near real-time یا ad hoc صورت میپذیرد.
با رهگیری و پایش فرآیند میتوان گلوگاههای مسیر فرآیندی را مشخص نمود و با برطرف نمودن آنها بهبود در فرآیندها را شاهد بود.
در هریک از سطوح بلوغ، تمرکز سازمان بر هریک از مراحل فوق، بایستی متفاوت باشد. به عنوان مثال، سازمانی که در پایینترین سطح بلوغ قرار دارد، از بین مراحل چرخه BPM، بیشترین تمرکز را بر روی مرحله “طراحی و مدلسازی” از وضعیت موجود خواهد داشت.